Rapid Transit System รถไฟฟ้าในเมืองใหญ่ของเอเชีย บอกอนาคตประเทศได้จริงๆ!

ได้ไปเจอเว็บบล๊อกของท่านที่ใช้ชื่อว่า Chubby Chocobo ซึ่งเพิ่งอัพเดตสดๆร้อนๆไม่เกิน 2 อาทิตย์ที่ผ่านมา แกเปรียบเทียบระบบรถไฟฟ้าในเมืองใหญ่ๆของเอเชีย แล้วเอามาเปรียบกับ กอ ทอ มอ (ไม่นับ ฝั่งธนฯ เชียงใหม่ ภูเก็ต พัทยา ฯลฯ) จะเห็นได้ว่ามันบอกได้จริงๆว่า ประเทศนั้นคนที่มีอำนาจในบ้านเมือง มีความจริงใจกับบ้านเมืองหรือเปล่า โกงกินมากน้อยเพียงใด มันชัดยิ่งกว่าชัด เชิญอ่าน

http://chubby.exteen.com/20080527/rapid-transit-system

Rapid Transit System : ส่องกล้องมองเส้นทางรถไฟฟ้ายุคน้ำมันแพง

Rapid Transit System คือระบบขนส่งที่มีเส้นทางเป็นของตัวเอง ไม่ใช้ทางร่วมกับยานพาหนะชนิดอื่น สามารถขนส่งผู้โดยสารจากสถานที่หนึ่งไปสถานที่หนึ่งได้พร้อมกันคราวละมากๆ ด้วยความถี่ในการขนส่งสูง และส่วนใหญ่จะเป็นการขนส่งทางราง จากคำจำกัดความนี้ ทำให้รถเมล์ด่วน (BRT) ซึ่งใช้พื้นที่ร่วมบนถนน รถไฟรางเดี่ยว (Monorail) ในพื้นที่ส่วนตัว รวมทั้งระบบรถไฟแบบเก่าที่รางอยู่ในระดับพื้นดินเดียวกับถนน มีจุดตัดกับถนนมาก มีความถี่ในการขนส่งต่ำ ช้าและรอนาน จึงไม่นับรวมว่าเป็น Rapid Transit System

ขบวนรถไฟสายรังสิต - ยมราช - หัวตะเข้ ที่มีเพียงวันละ 2 เที่ยว จึงไม่นับว่าเป็น RTS ด้วยประการฉะนี้แล

Rapid Transit System ใกล้เคียงกับคำว่า ระบบขนส่งด่วนทางราง หรือเรียกภาษาชาวบ้านว่า รถไฟฟ้า ไม่ว่าใต้ดิน บนดิน ลอยฟ้า หรือผสมกัน มีเส้นทางเป็นของตนเอง ตัดขาดจากระบบอื่น ยกเว้นจุดเปลี่ยนขบวน ไม่ต้องเจอรถร่วมฯ ที่ชอบขึ้นราคา แต่บริการเหมือนเดิม หรือ รถของพวกขับไปโทรไป ฯลฯ กีดขวางเส้นทาง ในต่างประเทศเองก็มีคำเรียก RTS ต่างกันไป ที่ได้ยินกันบ่อยๆ เช่น Metro, Subway, Underground เดี๋ยวเราลองมาดูกันว่าประเทศที่พัฒนาแล้ว เขามีระบบขนส่งด่วนทางรางหรือรถไฟฟ้าอยู่ในระดับใดกันบ้าง

- ประชากร หมายถึง ประชากรในพื้นที่ใจกลางเมือง / จังหวัด / เขตการปกครองนั้นๆ
- ผู้โดยสาร หมายถึง ผู้โดยสารระบบ RTS จากประชากรทั้งในและนอกพื้นที่ RTS
- นับเฉพาะโครงการที่สร้างเสร็จสิ้นแล้ว ไม่ใช่ขายฝัน 7 ชั่วโครตแล้วยังไม่มีแม้แต่ตอ

ทวีปเอเชีย

ญี่ปุ่น
โตเกียว : ประชากร 13 ล้านคน, ผู้โดยสารเฉลี่ย 7.8 ล้านคนต่อวัน
มี RTS ให้บริการ 2 ราย คือ Tokyo Metro (1927) และ Toei Subway (1960)
รวม 13 สาย, ระยะทาง 292 กิโลเมตร, 263 สถานี (ไม่รวม Tokyo Waterfront)

เกาหลีใต้
โซล : ประชากร 10 ล้านคน, ผู้โดยสารเฉลี่ย 2.2 ล้านคนต่อวัน
มี RTS ให้บริการ 1 ราย คือ Seoul Subway (1974)
รวม 10 สาย, ระยะทาง 287 กิโลเมตร, 266 สถานี

จีน
เซี่ยงไฮ้ : ประชากร 18 ล้านคน, ผู้โดยสารเฉลี่ย 2.2 ล้านคนต่อวัน
มี RTS ให้บริการ 1 ราย คือ Shanghai Metro (1995)
รวม 8 สาย, ระยะทาง 228 กิโลเมตร, 162 สถานี

จีน
ฮ่องกง : ประชากร 7 ล้านคน, ผู้โดยสารเฉลี่ย 3.7 ล้านคนต่อวัน
มี RTS ให้บริการ 1 ราย คือ MTR (1979)
รวม 10 สาย, ระยะทาง 175 กิโลเมตร, 82 สถานี (ไม่รวม Light Rail)

จีน
ปักกิ่ง : ประชากร 18 ล้านคน, ผู้โดยสารเฉลี่ย 3.5 ล้านคนต่อวัน
มี RTS ให้บริการ 1 ราย คือ Beijing Subway
รวม 5 สาย, ระยะทาง 142 กิโลเมตร, 83 สถานี

หมายเหตุเพิ่มเติมจากบล๊อก ........ นี่คือเส้นทางรถไฟฟ้าของปักกิ่งที่ถูกวางแผนไว้ที่จะเสร็จสิ้นในปี 2012

อันดับ 6 ญี่ปุ่น : โอซาก้า
อันดับ 7 จีน : กวางโจว
อันดับ 8 สิงคโปร์ : สิงคโปร์
อันดับ 9 เกาหลีใต้ : ปูซาน
อันดับ 10 ญี่ปุ่น : นาโกย่า

สุดยอด RTS ของเอเชียย่อมหนีไม่พ้นญี่ปุ่น ซึ่งผู้คนในประเทศเลือกใช้รถไฟเป็นพาหนะหลักในการเดินทาง
แค่สถานีชินจูกุเพียงสถานีเดียว มีผู้โดยสารต่อวันมากกว่าจำนวนผู้ใช้งานรถไฟฟ้าบ้านเราทั้งระบบร่วม 2 เท่า
ประกอบกับญี่ปุ่นมีพื้นที่จำกัด หลายพื้นที่กำหนดไว้เลยว่า คุณจะซื้อรถได้ก็ต่อเมื่อบ้านคุณมีที่ให้จอดรถเท่านั้น
ไม่ใช่เอามาจอดเกะกะข้างถนน จอดขวางทางเข้าออกบ้านคนอื่น จอดหน้าปากซอยให้เกิดอุบัติเหตุแบบบ้านเรา
ส่วนประเทศที่ RTS กำลังมาแรงที่สุดตอนนี้คือ จีน ซึ่งเตรียมพร้อมรับมืองานโอลิมปิกที่กำลังเริ่มขึ้นเร็วๆ นี้
นอกจากรถไฟความเร็วสูงเชื่อมระหว่างเมืองต่างๆ ก็ยังมีการก่อสร้าง RTS ให้บริการในเมืองเพิ่มขึ้นอีกมาก

ไทย
กรุงเทพฯ : ประชากร 8 ล้านคน, ผู้โดยสารเฉลี่ย 4 แสนคนต่อวัน
มี RTS ให้บริการ 2 ราย คือ Bangkok Skytrain (BTS) และ Bangkok Metro (MRT)
รวม 3 สาย, ระยะทาง 44 กิโลเมตร, 41 สถานี (ไม่รวม Airport Link และส่วนต่อขยายที่ยังสร้างไม่เสร็จ)

เขียนเรื่องเกี่ยวกับระบบขนส่งมวลชนทีไร แล้วย้อนกลับมามองดูเชียงใหม่ ในยุคราคาน้ำมันแพงบ้าเลือดเช่นนี้
ถ้าใครบอกว่าเส้นทางรถเมล์ขาวดีแล้วหรือรถแดงเป็นระบบขนส่งมวลชนใกล้ๆ หูละก็ ผมกระโดดถีบปากแน่ๆ
บทความเก่าๆ เกี่ยวกับรถแดงและรถเมล์ขาวที่เคยเขียน ก็ผ่านมาร่วม 2 ปีแล้ว คงได้เวลายกเครื่องใหม่ล่ะครับ
ยิ่งเมื่อเร็วๆ นี้ผมได้ไปเห็นรถไฟฟ้าภายใน ม.นเรศวร และได้ใช้บริการรถเมล์ในตัวเมืองพิษณุโลกอยู่พักใหญ่ๆ
ผมก็ยิ่งแช่งชักหักกระดูก เผาพริกเผาเกลือ สาปแช่งไอ้พวกรถแดงเชียงใหม่ให้ตายหงส์ตายห่านมากขึ้นเรื่อยๆ

แล้วเจ้าของบล๊อกข้างบนนี่ก็พูดไม่ผิดว่า จีนเป็นรายล่าสุดที่มาแรง เพราะจากที่ผมได้เห็นเซี่ยงไฮ้ช่วงก่อนปีใหม่ ก็เป็นช่วงที่เขาเปิดเส้นทางใหม่ (开通) 2 เส้นทางพอดี ก็มีประกาศเชิญชวนให้ประชาชนไปใช้รถไฟฟ้ากัน เพราะเวลานี้ปัญหาจราจรเซี่ยงไฮ้หนักไม่แพ้กรุงเทพฯ เนื่องจากอุตสาหกรรมรถยนต์ของจีนที่บูมสุดๆ แต่การขยายเส้นทางก็ยังดำเนินต่อไป เพราะเมื่อผมกลับไปที่นั่นอีกไม่นาน ก็ไปเจอถนนที่เขากำลังขุดอุโมงค์สร้างเส้นทางรถไฟใต้ดินเพิ่ม ยาวเหยียด ...... ในขณะที่ ใน กอ ทอ มอ พูดกันขึ้นมาล่าสุดปีที่แล้ว แล้วก็เงียบไปเรียบร้อยแล้ว ขณะที่ เชียงใหม่ พัทยา ภูเก็ต ฯลฯ ยังไม่มีใครพูดถึง คงต้องรอให้วิกฤติสุดๆก่อน ในขณะที่ต้นทุนการสร้างก็สูงขึ้นทุกวันๆ