ผมไม่เข้าใจเรื่องน้ำมันจริง ๆ ช่วยตอบผมหน่อย

ผมตอบแบบ serious นะครับ

โดยคร่าว ต้องแบ่งโครงสร้างออกเป็นผู้ผลิต (จัดหาหรือรับซิ้อน้ำมันดิบมาผ่านกระบวนการกลั่น) กับผู้ขาย (รับมาแล้วขายหน้าปั๊ม) เวลาคุยกันเรื่องค่าการตลาด เค้าคุยกันที่ส่วนแบ่งกำไรของผู้ขายหน้าปั๊ม ซึ่งกำไรน้อยแน่นอน เพราะขายให้ผู้ใช้โดยตรงซึ่งมีกำลังซื้อน้อย และถูกจับจ้องโดยมวลชน รับมาแพง ขายแพงไม่ได้

ผู้ผลิต ซื้อนำ้มันดิบในตลาดแบบล่วงหน้าจ่ายเงินในปัจจุบัน ในภาวะราคาขาขึ้น ราคาจะวิ่งขึ้นเรื่อยๆ แต่เงินที่จ่ายในปัจจุบันจะน้อย (เพราะซื้อล่วงหน้าเอาไว้นั่นแหละ แถมยัง stock เอาไว้มา่กกว่าความต้องการใช้จริง เพราะเก็งได้ว่าราคาจะขึ้น) กลุ่มนี้ก็จะกำไรมาก

ปตท. เป็นทั้งผู้ผลิตและผู้ขาย ก็จะได้กำไรจากการผลิตและการบริหาร stock และ บริหารความเสี่ยงดังกล่าว (สฝ และ โรงกลั่น)

แต่ที่ ปตท. ได้มากอย่างที่เห็นในรายงานประจำปี ก็จากธุรกิจก็าซ ที่มีต้นทุนคงที่ เพราะผลิตเอง และเหมาซื้อจากเพื่อนบ้าน แต่เอามาขายให้ กฟผ. และ อื่นๆ ในราคา inter. เพราะ ต้องแข่งขันในเชิงความสามารถในการทำกำไร และโอกาสในการเติบโต ในฐานที่เป็น บ.มหาชน

บ.อื่นๆอย่าง Conoco ที่ขายเจ็ท หรือ บ.ที่ไม่มีโรงกลั่นของตัวเอง ก็จะเสียเปรียบเพราะอยู่ปลายน้ำ ถูกอัดทั้งจากผู้ผลิต และ จากผู้ใช้ที่มีกำลังซื้อต่ำ

ถามว่า ปตท. ผิดไหม ก็กำ้กึ่ง เพราะกำไรได้มาจากการบริหารความเสี่ยงซึ่งขนาดและสโคป (scale and span) มันอำนวยให้ ถ้าเป็นรัฐวิสาหกิจ อาจไม่มีความได้เปรียบตรงนี้ ราคาที่ผู้บริโภคอย่างเราๆจะต้องเผชิญ ไม่น่าจะต่างกันในทั้งสองกรณี แต่ ตรงนี้มันก็ความจริงแค่ด้านเดียว มีหลายมิติที่มองว่า ปตท.ไม่ควรฮุบกำไรมหาสารนั้นไว้กับตัวองค์กรและผู้ถือหุ้น ... พวกคุณคิดว่ายังไง??