*** การแผ่เมตตา ***

พิเภกอินเตอร์

ขาประจำขั้นที่ 3

ออฟไลน์

กระทู้: 1,028

*** การแผ่เมตตา ***

« เมื่อ: 22-01-2008, 10:53 »

การแผ่เมตตา

ก่อนอื่นต้องเข้าใจว่าการแผ่เมตตานั้น
มีจุดประสงค์เพื่อละพยาบาท
เช่นที่พระพุทธองค์ตรัสสอนพระราหุลในราหุโลวาทสูตรมีความว่า…

ดูกรราหุล เธอจงเจริญเมตตาภาวนาเถิด
เพราะเมื่อเธอเจริญเมตตาภาวนาอยู่ จักละพยาบาทได้

และเมื่อเข้าใจแล้วว่าเราต้องการละพยาบาท
ก็ต้องทำความเข้าใจให้ละเอียดต่อไปอีกชั้นหนึ่ง ว่า
"ความโกรธ" กับ "ความพยาบาท" นั้นเหมือนหรือต่างกันอย่างไร

สำหรับความโกรธนั้นคือตัวโกธะ
ซึ่งอาจหมายถึงความขุ่นเคืองที่เกิดจากผัสสะกระทบใดๆ
อาการทางจิตโดยทั่วไปจะเหมือนไฟไหม้ฟาง

คือวูบหนึ่ง หรือระยะหนึ่งแล้วดับหายไป
ส่วนความพยาบาทนั้นจะหมายเอาความแค้นใจ
ความเจ็บใจ ความคิดร้าย ซึ่งเป็นตรงข้ามกับเมตตาโดยตรง

พฤติของจิตจะเป็นไปในทางผูกใจคิดแก้แค้นเอาคืน
หรือแม้ไม่ถึงขั้นลงมือเอาคืน ก็มีอาการขัดเคือง ขุ่นข้องค้างเติ่งอยู่อย่างนั้น

เมื่อเข้าใจตรงนี้ ก็จะเห็นว่าตัวความโกรธอาจพัฒนาเป็นความพยาบาท
หรืออาจจะหายไปเสียเฉยๆก็ได้

ขึ้นอยู่กับเหตุปัจจัยหลายต่อหลายประการ
ดังนั้นเราเอาจแผ่เมตตาเพื่อระงับความโกรธ
ตัดไฟแต่ต้นลมเพื่อมิให้ลุกลามเป็นพยาบาทก็ได้

หรืออาจแผ่เมตตาเพื่อทำความพยาบาทที่ครอบงำจิตอยู่แล้วให้สูญไปก็ดี
ทั้งนี้ต้องเข้าใจว่าการแผ่เมตตามิใช่การทำเชื้อแห่งความโกรธให้ดับลงสนิท
เพราะนั่นเป็นงานวิปัสสนา

เราแผ่เมตตาเป็นงานสมถะ
เพื่อทำจิตให้มีคุณภาพพอจะต่อยอดเป็นวิปัสสนาในภายหลัง

และเมื่อทำความเข้าใจเป็นอย่างดีแล้ว
ว่าจุดประสงค์ของการแผ่เมตตาเป็นไปเพื่อละพยาบาท
อันเป็นของครอบงำจิตระยะยาว ก็ต้องเห็นซึ้งยิ่งขึ้นไป

ว่าการแผ่เมตตาเป็นเรื่องของการ "เปลี่ยนนิสัย"
คือต้อง "ละพยาบาท" ให้ขาดจากจิต

แม้โกรธขึ้นก็เหมือนจุดไฟดวงน้อย
เรามีน้ำกลุ่มใหญ่ไว้สาดให้ดับพร้อมอยู่แล้ว

เมื่อแผ่เมตตาเป็น
จะเกิดกระแสจิตอีกแบบหนึ่งที่ทำให้รู้ว่ากรรมฐานข้อนี้ต่างกับข้ออื่น
คือถึงจุดหนึ่งแล้วเหมือนจิตฉายรัศมีเมตตาออกมาเองโดยไม่ต้องกำหนด

เนื่องจากเมตตาเป็นธรรมชาติของจิตที่เปล่งประกายได้โดยปราศจากเจตจำนงบังคับ
ตรงนั้นจะเห็นอานิสงส์ของการแผ่เมตตา ตามที่พระพุทธองค์ตรัสไว้ในเมตตาสูตร

ดูกรภิกษุทั้งหลาย เมื่อเมตตาเจโตวิมุติ อันบุคคลเสพแล้ว เจริญแล้ว ทำให้มากแล้ว
ทำให้เป็นดุจยาน ทำให้เป็นที่ตั้ง ให้ตั้งมั่นโดยลำดับ สั่งสมดีแล้ว ปรารภด้วยดีแล้ว

พึงหวังอานิสงส์ ๑๑ ประการคือ

ย่อมหลับเป็นสุข, ย่อมตื่นเป็นสุข, ย่อมไม่ฝันลามก, ย่อมเป็นที่รักแห่งมนุษย์ทั้งหลาย,
ย่อมเป็นที่รักแห่งอมนุษย์ทั้งหลาย, เทวดาทั้งหลายย่อมรักษา,
ไฟ ยาพิษ หรือศาตราย่อมไม่กล้ำกรายได้

จิตย่อมตั้งมั่นโดยรวดเร็ว, สีหน้าย่อมผ่องใส, เป็นผู้ไม่หลงใหลทำกาละ,
เมื่อไม่แทงตลอดคุณอันยิ่ง ย่อมเป็นผู้เข้าถึงพรหมโลก

สำหรับงานภาวนาในสติปัฏฐาน 4
คงหวังผลเด่นประการหนึ่งจากบรรดาอานิสงส์ทั้ง 11 ข้อข้างต้นนี้
นั่นคือ "จิตย่อมตั้งมั่นโดยรวดเร็ว"

ซึ่งสำหรับอานิสงส์ดังกล่าวย่อมรู้ได้โดยไม่จำเป็นต้องพิสูจน์เสียก่อน
ใช้เหตุผลตามจริงที่ว่าเมื่อจิตสงบ อ่อนโยน มีความสุข
ปราศจากการคุมแค้นอาฆาตใคร ไม่คิดจองเวรใคร

ก็ย่อมปราศจากคลื่นความฟุ้งในหัว
และพร้อมพอใจะเข้าสู่ความตั้งมั่นในอารมณ์ใดอารมณ์หนึ่งที่ต้องการ
ได้ง่ายๆแน่นอน

เอวัง ก้อมีด้วยประการะฉะนี้...

.


	บันทึกการเข้า

"พิเภกอินเตอร์"มาให้อาหาร "กบในกะลา" ด้วยกุศล เจตนา ขออย่ามีเวร และ กรรมต่อกันเลย สาธุ...อิอิอิ

ริวเซย์

ขาประจำขั้นที่ 3

ออฟไลน์

เพศ: ชาย

กระทู้: 4,637

Worrior in The Blue Armor