http://www.bangkokbiznews.com/jud/sun/ผ่านตามาตรึงใจ
พิบูลศักดิ์ ละครพล
บ้านแสงจันทร์เดินเล่นชมบ้านเรือนไปเรื่อยๆ บนถนนเลียบแม่น้ำวังที่ชาวถิ่นชาวท่าเขาเรียก กองต้า (กอง-ก็คือถนน, ต้า-ก็คือท่าน้ำ) ธงทิวที่ประดับประดาอยู่ ทำให้ถนนสายนี้มีสีสันชีวิตชีวาขึ้นมาหน่อย
คุณต้องมาวันเสาร์อาทิตย์ เขาจะปิดถนนสายนี้ให้คนเดิน เจ้าของร้านกาแฟใจดีบอกกล่าว
ผมแอบคิดขำๆ ขวางๆ ในใจ ก็สมัยก่อนสมัยไหนเขาทำถนนให้สุนัขเดินหรือไงไม่ทราบ เขาก็ทำถนนให้คนเดินสัญจรไปมาหากัน แต่คนก็ดันขี้เกียจเมื่อยน่อง ร้องหารถรามอเตอร์คาร์มาขับขี่ จนถนนที่เงียบสงบโล่งดี มีรถราคับคั่งจอแจ (จนแม้แต่หมาก็เดินไม่ได้ ถูกรถแล่นทับตายเป็นว่าเล่น)
เมื่อถนนกลายเป็นของรถไป คนก็ไห้โหยหา เห็นค่าของการเดิน(เล่นเย็นใจไปบนถนน) คิดๆ ก็ให้ขำขื่นๆ ผ่านมาตรงแยกที่มีท่ารถเมืองปานจอดแออัดอยู่ เห็นมียกพื้นเวทีมีป้ายบอกว่า 'ถนนสายวัฒนธรรม' ทำนองนั้น ที่เชียงใหม่ก็มี ที่ภูเก็ตก็มี ขอนแก่น สารคาม ลามปามไปทั่วกระทั่งเมืองปาย แม่ฮ่องสอน พูดง่ายๆ เมืองไหนถนนเสียตัวให้รถครองแล้ว เมืองนั้นก็ต้องมีถนนคนเดิน ถนนวัฒนธรรม (แบบจัดตั้ง เพื่อควักสตังค์จากกระเป๋าพวกตัวฤทธิ์ทั้งหลาย)
ก็ว่ากันไป ขาย ขาย ขาย ใครมีอะไรอยู่ก็ขุดมาขาย ที่ไม่มีก็ให้มีกันจนได้ แต่ตอนดีๆ มีอยู่ ก็กลับไม่รู้คุณค่า ไม่ดูแลรักษา ทิ้งร้างจนผุพังทรุดโทรม เจียนหมดลมหายใจก่อน ค่อยมาเห็นมาให้ค่า
ลำปางดูจะเป็นตัวอย่างที่ชัดเจนกระจ่างตา บ้านไม้สักสวยสะด้วยลวดลายสลักเสลาชนิดเอาเงินเท่าไหร่มาแลกก็ไม่คุ้มค่าราคาความวิจิตรบรรจง (ไปดูเถอะ ตรงถนนลงมาริมท่านั้น ถูกทิ้งร้างพังผุไปน่าใจหาย เสียดาย แสนเสียดาย ไม่มีสำนักวัฒนธรรมไหนเสนอหน้ามารักษาสืบสาน)
พูดถึงอาคารบ้านเรือนไม้สัก ลำปางขึ้นชื่อนักหนา เพราะเป็นเมืองช้างเมืองม้า เมืองคนทำป่าไม้ นายห้าง พ่อเลี้ยง คหบดีที่เวียงลำปาง ไม่ใช่สักแต่มั่งคั่ง หากยังมีรสนิยมดี กระทั่งชาวบ้านชาวช่องธรรมดา บ้านเรือนก็ล้วนใหญ่โตโอ่โถง งดงามด้วยศิลปะสถาปัตย์แบบล้านนาผสมผสานแบบพม่าบ้าง อังกฤษบ้าง จนเป็นแบบอย่างเฉพาะของลำปาง
เอาแค่ถนนเลียบแม่น้ำวังนี่ก็เหลือกินเหลือใช้ ไม่นับย่านชุมชนโบราณแถวท่ามะโอ ปงสนุก มีบ้านไม้เก่าแก่ซุกซ่อนอยู่ให้ดูชมกันไม่หวาดไม่ไหว
บ้านหลังที่ผ่านตามาตรึงใจหลังนี้ ออกจะโชคดีกว่าใครอื่นที่ (ดูเหมือนเจ้าของให้เช่าเป็นบริษัทจัดการอะไรสักอย่าง) คนอยู่ยังเห็นค่า ว่าที่จริงบ้านนี้ไม่มีชื่อหรอก ผมเห็นสีสันและต้นแสงจันทร์กระจ่างจ้าที่หน้าบ้าน ก็อุทานออกมาอย่างนั้น 'บ้านแสงจันทร์' งามเตะตา สีที่ทาและรูปแบบทำให้นึกไปถึงบ้านวงศ์บุรีที่เมืองแพร่ ขออนุโมทนาสาธุการเจ้าของบ้านทุกท่านที่ยังรักบ้านครับ
ปล. บ้านที่นำมาประกอบเรื่อง เป็นบ้านหลังหนึ่งในยุโรป ไม่แน่ใจแล้วว่า เป็น เชคฯ ฮังการี่ หรือ ออสเตรีย ต้องไปค้นดูใหม่.....
