สังคมไทยวันนี้ กำลังเรียกร้อง ถามหาคุณธรรม จริยธรรม และการปฏิบัติตามกฎหมาย นักวิชาการ สื่อมวลชน นักธุรกิจ และกลุ่มผู้เสียประโยชน์จำนวนมาก ซึ่งอ้างว่าคณะของตนกำลังทำในสิ่งที่ถูกต้อง ชอบธรรมเพื่อประเทศชาติ และประชาชนส่วนใหญ่ แต่ทว่าวิธีการที่ดำเนินการกลับใช้วิธีการนอกกฎหมาย วิธีการนอกระบบ มากดดัน และ ขับไล่ผู้ที่มาตามระบบ
ระบบประชาธิปไตยของเราจะเป็นเช่นไร หากว่านายกรัฐมนตรีที่มาจากการเลือกตั้ง ต้องพ้นจากตำแหน่ง และ ถูกขับไล่ด้วยวิธีการนอกระบบประชาธิปไตย เช่นเดียวกับนายกรัฐมนตรี ที่มาจากการปฏิวัติ รัฐประหาร
หากนายกรัฐมนตรีที่มาจากการเลือกตั้ง กับ นายกรัฐมนตรีมาจากการยึดอำนาจ ปฏิวัติ รัฐประหาร ต้องมีจุดจบเหมือนกัน ต่อไปใครจะเลือกแนวทางการเลือกตั้ง เพราะไม่มีหลักประกันใดๆ เลยว่าการปฏิบัติตามกฎหมาย จะได้รับการคุ้มครองจากกฎหมาย
ทุกอย่างล้วนแต่ขึ้นอยู่กับอารมณ์และกระแสสังคม มากกว่าความถูกต้องของกฎหมาย และหลักการของระบบประชาธิปไตย
ความไม่อดทน และไม่เรียนรู้ต่อการปกครองระบอบประชาธิปไตย และนำปัญหาของบุคคล มาเป็นปัญหาของระบบ นำข้อด้อย ข้อเสียของบุคคล มาเป็นข้อด้อย ข้อเสียของระบบ เกิดขึ้นซ้ำแล้วซ้ำเล่าจนกลายเป็นวัฒนธรรมทางการเมืองของคนไทย
จำได้ไหมครั้งหนึ่ง สังคมไทยเคยเบื่อหน่ายต่อพล.อ.เปรม ติณสูลานนท์ ยอมรับให้เป็นนายกรัฐมนตรี ต่อไปไม่ได้ แต่ยอมรับได้ และเชิดชูมากยิ่งขึ้น เมื่อพล.อ.เปรม เป็นองคมนตรี และรัฐบุรุษ และเป็นประธานองคมนตรี ในเวลาต่อมา
จำได้ไหมครั้งหนึ่ง เราเคยดูถูกดูแคลนคุณบรรหาร ศิลปอาชา ว่าเป็นนักการเมืองที่มีภาพพจน์ไม่ดี และไม่ยอมรับการทำหน้าที่นายกรัฐมนตรี ของคุณบรรหาร มีการสร้างกระ แสขับไล่ แต่เมื่อคุณบรรหาร พ้นจากตำแหน่งนายกรัฐมนตรี กลับบอกว่าคุณบรรหาร เป็นผู้ใหญ่ทางการเมืองที่น่าเคารพ ยกย่อง
จำได้ไหมครั้งหนึ่งเราเคยรักคุณชวน หลีกภัย เรียกร้องให้คุณชวน เป็นวีรบุรุษ กู้ชาติหลังภาวะเศรษฐกิจตกต่ำ แต่ต่อมากลับมีการปลุกกระแสขับไล่คุณชวน หลีกภัย จนพรรคประชาธิปัตย์ ต้องพ่ายแพ้การเลือกตั้งต่อพรรคไทยรักไทย
จำได้ไหมครั้งหนึ่งเราชื่นชมพรรคไทยรักไทย ลงคะแนนเสียงให้มากถึง 11 ล้านเสียงและ 19 ล้านเสียง ในการเลือกตั้ง 2 ครั้งติดต่อกัน ซึ่งไม่เคยมีพรรคการเมืองใดทำได้มาก่อน แต่วันนี้ กลับมีการสร้างกระแสขับไล่หัวหน้าพรรคไทยรักไทย ที่คนส่วนใหญ่เลือกมาให้เป็นนายกรัฐมนตรี เอง
ปรากฏการณ์เหล่านี้ เป็นการสะท้อนให้เห็นวุฒิภาวะทางอารมณ์ของคนในสังคม ไทย เลือกที่จะใช้วิธีการปลุกกระแส ขับไล่ กดดันนอกระบบ มากกว่าที่จะใช้วิธีการตามระบบประชาธิปไตย
การยื่นกระทู้ถาม การอภิปรายไม่ไว้วางใจ การเข้าชื่อถอดถอน การยื่นฟ้องต่อศาลปกครอง การยื่นฟ้องผู้ตรวจการแผ่นดิน และอีกหลายวิธีการที่จะดำเนินการกับผู้ดำรงตำแหน่ง ทางการเมือง
แต่ความไม่อดทน การไม่รอคอย การต้องการเห็นผลทันตา เป็นลักษณะเด่นของสังคมไทย ที่ผู้หวังประโยชน์ จากการล้มรัฐบาล ขับไล่นายกรัฐมนตรี ในแต่ละยุคสมัย เข้าใจเป็นอย่างดี และนำมาใช้ประโยชน์ได้เสมอ
ครั้งนี้ก็เช่นเดียวกัน
วันที่ 4 กุมภาพันธ์ 2549 นี้ ขบวนการโค่นล้มนายกรัฐมนตรี ก็ใช้วิธีการที่เคยใช้กันมาตลอด คือการปลุกระดมประชาชน การชุมนุมขับไล่นายกรัฐมนตรี และการยั่วยุให้เกิดการปะทะ เพื่อให้สถานการณ์การการเมืองตึงเครียด และกล่าวหารัฐบาลทำร้ายประชาชน ไม่มีความชอบธรรมที่จะบริหารประเทศต่อไป ไม่มีความชอบธรรมที่จะอยู่ในตำแหน่งต่อไป
แต่ทว่าครั้งนี้แตกต่างกว่าทุกครั้ง ตรงที่รัฐบาลนี้ นายกรัฐมนตรีคนนี้ มาจากการเลือกตั้ง หากถูกกดดัน ถูกไล่ออกจากตำแหน่งแล้ว จะออกไปด้วยวิธีใด และจะมีการสรรหานายกรัฐมนตรีคนใหม่ ด้วยวิธีการเช่นใด จะมั่นใจได้อย่างไรว่าหากเลือกนายกรัฐมนตรีคนใหม่ ได้รัฐบาลใหม่แล้ว จะไม่ถูกขับไล่จากผู้ไม่สมประโยชน์ ที่แอบอ้างประชาชน อีก
หลักการของคุณทักษิณ ชินวัตร ที่ยืนยันไม่ลาออกจากตำแหน่ง และพร้อมที่จะเผชิญหน้ากับผู้ขับไล่ ก็ไม่แตกต่างจากหลักการของคุณชวน หลีกภัย ที่เคยยืนยันไม่ออก ไม่ยุบ เมื่อครั้งดำรงตำแหน่งนายกรัฐมนตรี เช่นกัน
คาถาเดียวของคุณชวน ก็คือ หากไม่พอใจผม ไม่ชอบธรรม เห็นว่าผมทำไม่ถูก ก็ไม่ต้องเลือกพรรคประชาธิปัตย์ ไม่ต้องเลือกผม
นั่นหมายความว่าคุณชวน ก็ใช้สิทธิตามระบอบประชาธิปไตย เพื่อปกป้องตัวเองและรัฐบาลประชาธิปัตย์ ซึ่งไม่แตกต่างจากคุณทักษิณ ที่บอกว่าผมมาตามระบบ มี 19 ล้านคนเลือกให้ผมมาทำหน้าที่นายกรัฐมนตรี ผมไม่มีเจตนาที่จะลาออก หากว่าประชาชนไม่พอใจ ไม่ชอบการทำงานของผม เลือกตั้งครั้งต่อไปก็ไม่ต้องเลือกผม ไม่ต้องเลือกพรรคไทยรักไทย
ถ้าประชาชนไม่เลือก ไม่ลงคะแนนให้ พรรคไทยรักไทยและทักษิณ ชินวัตร ก็ถึงกาลอวสาน
นี่คือระบบประชาธิปไตย นี่คือหลักการ และหัวใจของระบบประชาธิปไตย ที่ต้อง การให้นายกรัฐมนตรีมาจากการเลือกตั้ง และให้ความสำคัญกับ การเลือกตั้ง ในแง่มุม หรือนัยยะ การยอมรับของประชาชน และ การใช้อำนาจแทนประชาชนที่ไว้วางใจ ไม่ใช่มองการเลือกตั้งเป็นเพียงวิธีการที่มาของตำแหน่ง เสมือนหนึ่งพิธีกรรม ดั่งเช่นที่มีการพูดกันประชาธิปไตย 4 วินาที ซึ่งพยายามจะอธิบายว่าประชาชนมีอำนาจเพียงแค่ 4 วินาทีในขณะที่กาบัตรลงคะแนนเลือกตั้ง ซึ่งเป็นการพยายามอธิบายให้เกิดการเข้าใจผิด และดูถูกการตัดสินใจของประชาชนที่ไปใช้สิทธิเลือกตั้ง อีกทั้งดูถูก ไม่เชื่อวิธีการควบ คุม วิธีการเพิกถอน วิธีการถอดถอน วิธีการลงโทษผู้ดำรงตำแหน่งทางการเมืองที่กำหนดไว้ในรัฐธรรมนูญ ซึ่งสะท้อนได้ถึงวิธีคิด วิธีปฏิบัติของบุคคลนั้น ว่าเป็นผู้ไม่ยอมรับระบบและหลักการแห่งประชาธิปไตย ไม่ยอมรับการเลือกตั้ง ไม่ยอมรับรัฐธรรมนูญ
จึงไม่น่าแปลกใจที่ สนธิ ลิ้มทองกุล จะเคลื่อนไหวปลุกระดมขับไล่นายกรัฐมนตรี ด้วยวิธีการนอกระบบทั้งหมดทั้งมวลเท่าที่จะคิดหา และทำได้ เพราะสนธิ ไม่เคยเชื่อมั่นวิธีการในระบบมาแต่ต้น เนื่องจากตลอดชีวิตการทำงานของเขา อยู่ด้วยระบบอภิสิทธิ์ และ สิทธิพิเศษ มาโดยตลอด จนกระทั่งไม่ได้รับสิทธิพิเศษใดๆ ไม่มีอภิสิทธิ์ในชีวิต เนื่องจากรัฐบาลนี้ไม่ให้ เช่นที่รัฐบาลอื่นเคยให้ สนธิ จึงอดรนทนไม่ได้ ที่จะต้องใช้ชีวิตเช่นปกติชนทั่วไป จึงต้องขับเคลื่อนประชาชน ปลุกระดมประชาชนด้วยข้อความที่ทำให้เข้าใจผิดและเกลียดชัง มาขับไล่รัฐบาล สนธิ กำลังใช้ประชาชนเป็นเครื่องมือเพื่อชำระแค้นทางการเมือง ทางธุรกิจ และชีวิตของตนเอง ด้วยวิธีการนอกระบบ แต่น่าแปลกใจสำหรับนักวิชาการ และ สมาชิกวุฒิสภาที่ใกล้หมดวาระในอีกไม่กี่วันข้างหน้าที่ไปรวมตัวกัน เข้าชื่อเรียกร้องให้นายกรัฐมนตรีลาออก กลับอาศัยโอกาสนี้ผสมโรงเข้าไปด้วย ซึ่งไม่ต่างจากการสนับสนุนการเคลื่อนไหวของขบวนการนอกระบบ
นักวิชาการระดับปริญญาเอกจำนวนมาก และ สมาชิกวุฒิสภาจำนวนมาก ย่อมรู้ดี เข้าใจดีถึงหลักการของระบบประชาธิปไตย และความสำคัญของการเลือกตั้ง การอยู่ในอำนาจที่มาจากการเลือกตั้ง มีนัยยะอย่างไรต่อระบบประชาธิปไตย อย่างยั่งยืน มิใช่ประชาธิปไตยแบบชั่วครั้งชั่วคราว หรือประชาธิปไตยแบบตามใจฉัน น่าประหลาดใจที่คณบดีรัฐศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ก็เป็นผู้หนึ่งที่สนับสนุนการเคลื่อนไหวนอกระบบ สนับสนุนวิธีการที่ไม่ได้กำหนดไว้ในรัฐธรรมนูญ
หากการเคลื่อนไหว กดดันนายกรัฐมนตรีครั้งนี้ประสบความสำเร็จ คงต้องบัญญัติไว้ในรัฐธรรมนูญ ว่าเหตุแห่งการพ้นตำแหน่งของนายกรัฐมนตรี มี การพ้นไปเพราะประชา ชนขับไล่ ไว้ด้วย และตำรารัฐศาสตร์ ก็ต้องเขียนกันใหม่ ว่า นายกรัฐมนตรีที่มาจากการเลือกตั้งกับนายกรัฐมนตรีที่มาจากการแต่งตั้ง ต่างกันเพียงแต่วิธีการที่มา แต่ไม่แตกต่างในแง่ของความชอบธรรมที่จะได้รับการคุ้มครองตามรัฐธรรมนูญ
ในเมื่อท่านทั้งหลายมีจุดมุ่งหมายที่แจ่มชัดเหลือเกินว่าต้องการขับไล่นายกรัฐ มนตรี ด้วยเหตุที่ไม่มีจริยธรรม ไม่มีคุณธรรม และไม่ปฏิบัติตามกฎหมาย แล้วไยท่านจึงสนับสนุนวิธีการที่ขัดต่อกฎหมาย จึงสนับสนุนวิธีการที่มุ่งหมายให้ประชาชนออกมาเผชิญหน้า สนับสนุนวิธีการที่ใช้ประชาชนเป็นเครื่องมือ ในเมื่อท่านใช้วิธีการหรือสับสนับสนุนวิธีการที่ไม่เป็นไปตามหลักการ และระบบประ ชาธิปไตย ไม่เป็นไปตามกฎหมาย ท่านยังเข้าใจว่าท่านเป็นผู้มีคุณธรรม จริยธรรม อีกหรือไม่
ผู้ไม่รักษากฎหมาย ผู้ไม่ปฏิบัติตามกฎหมาย ย่อมไม่อาจเรียกเป็นผู้มีคุณธรรม และยิ่งไม่อาจเรียกเป็นผู้มีจริยธรรม เพราะท่านกำลังละเมิดกฎกติกาของการอยู่ร่วมกันอย่างมีความสุข สงบเรียบร้อยในสังคม ในเมื่อท่านมิอาจเรียกได้ว่าเป็นผู้มีคุณธรรม และมิอาจเรียกได้ว่าเป็นผู้มีจริยธรรม แล้วเหตุใดท่านจึงจะเรียกร้องให้ผู้อื่นมีจริยธรรม และมีคุณธรรม ตลอดจนการปฏิบัติตามกฎหมาย ก็ในเมื่อท่านยังไม่กระทำ แล้วท่านจะใช้สิทธิใดไปเรียกร้องผู้อื่นกระทำ
สิทธิแห่งความเป็นครูอาจารย์ ย่อมไม่ได้รับการยกเว้นเช่นบุคคลทั่วไปในสังคมที่เรียกขานตัวเองเป็นนิติรัฐมิใช่หรือ ตรงกันข้าม
ความเป็นครูอาจารย์ยิ่งเป็นสิ่งกำหนดกรอบและแนวปฏิบัติแก่ท่านชัดเจนว่าไม่ควรใช้วิธีการนอกระบบ หรือวิธีการที่กฎหมายมิได้กำหนดไว้ หรือท่านคิดจะใช้อาญาเถื่อนกำจัดสิ่งที่มาตามกฎหมายหากแต่ท่านเข้าใจว่าเป็นอาญาเถื่อน แต่ถึงกระนั้น ภาพอาญาเถื่อนที่ท่านมองเห็น ก็เป็นเพียงมุมมองของท่าน ยังมีมุมมองอีกหลายสิบล้านมุมมองที่อาจไม่เห็นเช่นเดียวกับท่าน
ท่านใช้สิทธิอันใด มาตัดสินว่ามุมมองหรือภาพที่ท่านเห็นเป็นมุมมองหรือภาพที่ถูก ต้อง โดยไม่สอบถามผู้อื่น ท่านพึงตระหนักว่าสิ่งที่ท่านกระทำในขณะนี้ จะเป็นบันทึกในประวัติศาสตร์ และจดจารไว้ในตำราเรียน เช่นเดียวกับเหตุการณ์ 14 ตุลาคม 2516 วันหนึ่งข้างหน้าท่านจะตอบคำถามนักเรียนของท่านได้อย่างไร ว่าหลักการแห่งประชาธิปไตย เป็นอย่างไร และการใช้วิธีการนอกระบบกำจัดผู้ที่มาตามระบบภายใต้กรอบแห่งกฎหมายรัฐธรรมนูญเป็นสิ่งที่กระทำได้ใช่หรือไม่ หากเป็นเช่นนี้ แล้วเราจะยึดถือระบบประชาธิปไตยไปเพื่ออะไร เราจะเรียนรู้รัฐธรรมนูญไปเพื่ออะไร เราจะให้ความสำคัญกับการเลือกตั้งไปเพื่ออะไร คำจำกัดความของ กฎหมาย คุณธรรม จริยธรรม คืออะไร
