สิ่งที่ควรทำก่อนตั้งจังหวัดที่ 77
What ought to be done before establishing Province 77
26 มิถุนายน 2549
เรียนมิตรสหายที่เคารพรัก
การจัดตั้งจังหวัด สุวรรณภูมิมหานคร มีแนวคิดมาจากการพัฒนาพื้นที่และก่อสร้างท่าอากาศยานสุวรรณภูมิในท้องที่ อ.บางพลี จ.สมุทรปราการ โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อให้เป็นศูนย์กลางการบิน การขนส่ง การประกอบธุรกิจและการจ้างงาน
หากพิจารณาตามแผนงานดังกล่าวแล้ว รัฐจะต้องก่อสร้างสาธารณูปโภคเพื่อรองรับสนามบิน จัดการวางแผนการใช้ประโยชน์ที่ดิน การวางแผนเรื่องจราจรขนส่ง การบริหารจัดการสิ่งแวดล้อมให้เป็นเรื่องเดียวกัน รวมถึงกำหนดมาตรการควบคุมความปลอดภัยทางการบินให้มีประสิทธิภาพ อย่างไรก็ตาม องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น (อปท.) ที่อยู่รอบสนามบินมีหลายแห่ง และเป็น อปท.ขนาดเล็ก มีความจำกัดทั้งเรื่องงบประมาณและบุคลากรไม่สามารถรองรับการพัฒนาได้ อาจส่งผลต่อการสนับสนุนให้สนามบินสุวรรณภูมิเป็นศูนย์กลางทางการบินตามวัตถุประสงค์ ดังนั้นกระทรวงมหาดไทยจึงเสนอให้จัดตั้งสุวรรณภูมิมหานครเป็นนิติบุคคลที่เป็น อปท. มีฐานะเป็นจังหวัด เพื่อบริหารจัดการและพัฒนาพื้นที่ในเขตสุวรรณภูมิมหานครต่อไป
สาระสำคัญของ ร่าง พ.ร.บ.สุวรรณภูมิมหานคร อยู่ที่การจัดในเรื่องของเขตการปกครอง โดยในช่วง 4 ปีแรก สุวรรณภูมิมหานครจะมีฐานะเป็นจังหวัด (โดยผนวกพื้นที่เขตลาดกระบัง เขตประเวศ และ อ.บางพลี และบางเสาธง) ที่มีผู้ว่าการเขตปกครองพิเศษมาจากการแต่งตั้ง เหมือนกับสมัยที่ผู้ว่าราชการมาจากกระทรวงมหาดไทย โดยจะมีการแต่งตั้งคณะกรรมการขึ้นมา เป็นผู้สรรหา
ผู้ว่าการเขตปกครองพิเศษ และเมื่อเป็นระบบท้องถิ่นแล้วจะยกเลิกระบบการสรรหาไปเป็นการเลือกตั้งเหมือน กทม.
คำถามที่สำคัญคือ ควรจัดเขตการปกครองพื้นที่และพัฒนาอย่างไรถึงจะเหมาะสมมากที่สุด ซึ่งการเปลี่ยนแปลงรูปแบบและโครงสร้างการปกครองในพื้นที่นี้ จะส่งผลกระทบต่อประชาชนจำนวนมากที่อยู่ทั้งในและนอกเขตพื้นที่สุวรรณภูมิมหานคร แต่ที่ผ่านมา ประชาชนโดยทั่วไป ทั้งในเขตกรุงเทพมหานครและพื้นที่ที่ใกล้เคียงกับท่าอากาศยานสุวรรณภูมิ ไม่ทราบข้อมูลในเรื่องดังกล่าว
ดังนั้น ก่อนที่รัฐบาลจะนำร่าง พ.ร.บ.นี้ส่งให้คณะกรรมการกฤษฎีกาตรวจร่าง และนำเข้าสู่การพิจารณาของ ครม.อีกครั้ง ผมคิดว่ารัฐบาลควรมีคำตอบให้กับประชาชนหรือแนวทางปฏิบัติในเรื่องดังต่อไปนี้เสียก่อน
ประการแรก
ควรชี้แจงเหตุผลในการกำหนดรูปแบบการปกครองสุวรรณภูมิมหานคร อาทิ เหตุใดในช่วง 4 ปีแรก สุวรรณภูมิมหานคร จึงจัดให้มีการปกครองแบบจังหวัด โดยมีผู้ว่าฯ มาจากการแต่งตั้ง โดยมีการแต่งตั้งคณะกรรมการเป็นผู้สรรหาผู้ว่าฯ ทำไมในเวลาต่อมาจึงต้องยกเลิกการปกครองในรูปแบบจังหวัดไปเป็นการปกครองท้องถิ่นรูปแบบพิเศษ มีเหตุผลอะไรรับรองหรือไม่ และ ผู้ว่าฯ สุวรรณภูมิมหานคร ที่มาจากการเลือกตั้ง จะเป็นผู้ที่มีความรู้ ความสามารถ ความเข้าใจ ในการบริหารสุวรณภูมิมหานครและบริหารสนามบินสุวรรณภูมิหรือไม่
ประการสอง
ควรศึกษาเกี่ยวกับการจัดวางผังเมืองของสนามบินและเมืองล้อมรอบของทั่วโลก เพื่อศึกษาถึงความจำเป็นในการพัฒนาพื้นที่ รูปแบบและโครงสร้างการปกครอง วิธีการบริหารจัดการ รวมทั้งจุดแข็งและจุดอ่อนของแต่ละพื้นที่ อันจะเป็นประโยชน์ต่อการศึกษาและวางแผนการบริหารท่าอากาศยานสุวรรณภูมิและผังเมืองล้อมรอบ ทั้งในเรื่องของการลงทุน การขนส่ง สาธารณูปโภค และสิ่งแวดล้อมอย่างเหมาะสม เพื่อให้เกิดการพัฒนาที่ยั่งยืนมากที่สุด
ประการสาม
ควรเปิดโอกาสให้นักวิชาการด้านการเมืองการปกครอง ผู้เชี่ยวชาญด้านการวางผังเมือง การขนส่ง ที่ดิน การบริการ
สิ่งแวดล้อม ที่อยู่อาศัย ฯลฯ ได้ร่วมกันแสดงความคิดเห็น และเสนอข้อมูลทางวิชาการ เพื่อเป็นข้อมูลและประโยชน์ต่อรัฐบาลในการที่จะ
ตัดสินใจเกี่ยวกับการบริหารท่าอากาศยานสุวรรณภูมิและสุวรรณภูมิมหานครอย่างถูกต้องและเหมาะสม
ประการสี่
ควรเปิดโอกาสให้ประชาชนในพื้นที่และผู้ที่มีส่วนได้ส่วนเสียได้แสดงความคิดเห็นในเวทีสาธารณะต่าง ๆ เพื่อรับฟังความเห็นที่หลากหลาย มุมมองที่แตกต่าง และผลกระทบที่มองข้ามไป อันจะเอื้อประโยชน์เกี่ยวกับการจัดเขตการปกครองและการพัฒนาพื้นที่อย่างรอบคอบ โดยที่ประชาชนอาศัยอย่างมีความสุขและมีส่วนร่วมในการพัฒนา โดยสรุป ผมเห็นว่ารัฐบาลรักษาการไม่ควรรีบเร่งที่จะส่งร่างกฎหมายดังกล่าวให้กฤษฏีกาพิจารณา แต่ควรที่จะศึกษาอย่างรอบคอบ รับฟังความคิดเห็นของประชาชน เพื่อที่จะได้ข้อเท็จจริง ข้อมูล และความคิดเห็นต่าง ๆ ก่อนที่จะมีการดำเนินการในเรื่องดังกล่าวต่อไป ขอคิดอย่างสร้างสรรค์
ศ.ดร.เกรียงศักดิ์ เจริญวงศ์ศักดิ์
