ขบวนการเสรีไทยเว็บบอร์ด (รุ่นแรก)

คำ "ฯพณฯ" เป็นอีกคำหนึ่งที่มีผู้สงสัยว่า เขียนอย่างไร อ่านว่า อย่างไร ใช้กับบุคคลระดับใด และจะใช้ในหนังสือราชการได้หรือไม่

คำ "ฯพณฯ" ต้องเขียนโดยมีไปยาลน้อยกำกับไว้ทั้งข้างหน้าและข้างหลังเสมอ ดังนี้ ฯพณฯ และอ่านว่า พะนะท่าน ใช้เป็นคำนำหน้าชื่อ หรือตำแหน่งข้าราชการผู้ใหญ่ตั้งแต่ระดับรัฐมนตรีขึ้นไป และเอกอัครราชทูต เป็นต้น ในหนังสือหลักเกณฑ์การใช้เครื่องหมายวรรคตอน ซึ่งราชบัณฑิตยสถานจัดพิมพ์เผยแพร่ ได้แสดงตัวอย่างวิธีการใช้ ดังนี้

ฯพณฯ พลเอก เปรม ติณสูลานนท์ ประธานองคมนตรี และรัฐบุรุษ
ฯพณฯ พลเอก สุรยุทธ์ จุลานนท์ นายกรัฐมนตรี
ฯพณฯ รัฐมนตรีว่าการกระทรวงกลาโหม

คำ ฯพณฯ นี้ คณะรัฐมนตรีได้เคยเห็นชอบตามหนังสือ ที่ น.ว.๒๑๒/๒๔๘๖ ลงวันที่ ๒๐ พฤศจิกายน ๒๔๘๖ แจ้งให้ทุกกระทรวงถือปฏิบัติ โดยกำหนดให้ใช้คำ ฯพณฯ ในกรณีแจ้งเรื่องที่ติดต่อกันอยู่แล้วและกรณีตอบรับ ไว้ดังนี้

(ตัวสะกดการันต์ตามต้นฉบับ)
"กรนีแจ้งเรื่องที่ติดต่อกันหยู่และตอบรับไนการที่จะใช้คำว่า
พนะท่าน และท่าน พิจารณาไช้ตามถานะและตำแหน่งของผู้นั้นไห้เหมาะสม"

ต่อมาคณะรัฐมนตรีได้มีมติให้ยกเลิกการใช้ดังกล่าว ตามหนังสือที่ น.ว.๑๘๒/๒๔๘๗ ลงวันที่ ๑ กันยายน ๒๔๘๗ แต่ยังปรากฏว่ามีการใช้คำ ฯพณฯ ในหนังสือราชการอยู่ กรมเลขาธิการคณะรัฐมนตรีจึงได้มีหนังสือที่ น.ว.๑๐๘/๒๔๘๘ ลงวันที่ ๑๕ กันยายน ๒๔๘๘ แจ้งไปยังทุกกระทรวงอีกครั้ง ให้ยกเลิกการใช้คำ ฯพณฯ นำหน้านามของรัฐมนตรีหรือท่านผู้มีเกียรติ เว้นไว้แต่ในกรณีพิเศษที่จำเป็นจริงๆ อันเกี่ยวกับต่างประเทศ หรือใช้เฉพาะที่เป็นคำแปลจากภาษา ต่างประเทศเท่านั้น

ดังนั้น การนำคำ "ฯพณฯ" มาใช้จึงควรปฏิบัติตามมติคณะรัฐมนตรี เมื่อ พ.ศ. ๒๔๘๘ เนื่องจากยังมิได้มีมติให้ยกเลิก ประกอบ กับ ในหนังสือประมวลข้อหารือเกี่ยวกับระเบียบสำนักนายกรัฐมนตรี ว่าด้วยงานสารบรรณ พ.ศ.๒๕๒๖ มีข้อวินิจฉัยเกี่ยวกับปัญหาในการปฏิบัติตามระเบียบ ฯ ซึ่งส่วนราชการถามมา ข้อหนึ่งว่า

(ถาม) การใช้คำขึ้นต้นจะต่อด้วยคำว่า "ท่าน" หรือ "ฯพณฯ" ได้หรือไม่มีหลักเกณฑ์การใช้อย่างไร

(ข้อวินิจฉัย) เนื่องจากระเบียบ ฯ กำหนดให้เขียนคำขึ้นต้นแล้วลงตำแหน่งของผู้ที่หนังสือมีถึงโดยไม่มีคำนำหน้าตำแหน่ง จึงไม่จำเป็นต้องใช้คำขึ้นต้นต่อด้วยคำว่า "ท่าน" หรือ "ฯพณฯ" ดังนั้น ถ้าจำเป็นต้องใช้ก็ควรใช้ดังตัวอย่างที่ราชบัณฑิตยสถานได้แสดงไว้ข้างต้น เขียนให้ถูก-เว้นวรรคและไม่เว้นวรรคในการเขียนชื่อ